Biblioteka Śląska

Biblioteka Śląska jest jedną z najważniejszych instytucji kultury w województwie śląskim oraz jedną z najważniejszych bibliotek w kraju. Jej powołanie jest ściśle związane z powstaniem polskiej administracji samorządowej na terenie Górnego Śląska. Początkowo jako Biblioteka Sejmu Śląskiego gromadziła dokumenty poświęcone przeszłości i współczesności Śląska, z czasem – jako biblioteka publiczna o statusie naukowym – wiele innych publikacji. Od 1952 roku pod obecną nazwą gromadzi zbiory z zakresu nauk humanistycznych, społeczno-prawnych, ekonomicznych. Istotne miejsce w jej zasobach zajmują silesiaca.
Po połączeniu z Wojewódzką Biblioteką Publiczną w 2000 roku, obok dotychczasowych funkcji – naukowej i publicznej – pełni także funkcję biblioteki wojewódzkiej, obejmując opieką merytoryczną 168 bibliotek samorządowych woj. śląskiego (801 placówek bibliotecznych).
Zbiory Biblioteki Śląskiej liczą ponad 2,6 mln woluminów i jednostek. Ważną rolę odgrywają w nich zbiory regionalne, specjalne, zawierające unikaty w skali świata, Europy, Polski; inkunabuły, starodruki, rękopisy, bogate materiały ikonograficzne i kartograficzne. Duża część dokumentów została zdigitalizowana w ramach Śląskiej Biblioteki Cyfrowej, utworzonej wspólnie przez Bibliotekę Śląską i Uniwersytet Śląski, skupiającą obecnie 61 instytucji naukowych i kulturalnych, towarzystw społecznych, grup pasjonatów. Działania ŚBC wspomaga Społeczna Pracownia Digitalizacji.
Obok prymarnych funkcji bibliotecznych, Biblioteka Śląska pełni funkcję ośrodka kultury, edukacji i popularyzacji wiedzy.
Od wielu lat organizuje Międzynarodowy Przegląd Ekslibrisu Drzeworytniczego i Lionorytniczego im. Pawła Stellera oraz konkurs Śląska Fotografia Prasowa. Bogatą działalność kulturalną, adresowaną m.in. do dzieci i młodzieży, prowadzi Dom Oświatowy Biblioteki Śląskiej w budynku przy ul. Francuskiej 12. Biblioteka Śląska realizuje także bogaty i zróżnicowany program edukacyjny, integrujący różne grupy środowiskowe.
Działalność naukowa Biblioteki Śląskiej obejmuje m.in. projekty: Encyklopedia Województwa Śląskiego i Podręcznik Regionalny, prowadzone przez Instytut Badań Regionalnych Biblioteki Śląskiej, oraz Bibliografię Województwa Śląskiego
Biblioteka Śląska zdobyła wiele nagród i odznaczeń, m.in.: Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1984), nagrodę Lider Informatyki 1998, nagrodę III stopnia w konkursie Budowa Roku 1998 w kategorii Obiekt kultury i nauki, „Złoty Laur Umiejętności i Kompetencji” (1999), nagrodę Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich − Bibliotheca Magna Perenisque (1998), Srebrny Medal im. J. Masaryka nadany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych Republiki Czeskiej (2007), Śląską Nagrodę im. Juliusza Ligonia (2007), Honorową Nagrodę im. Wojciecha Korfantego (2008), Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2010), Złotą Odznaką Honorową za Zasługi dla Województwa Śląskiego (2010) oraz Platynowy Laur Umiejętności i Kompetencji w kategorii Kultura i Media (2013).