Muzeum Historyczne w Bielsku-Białej

Dyrektor: Marek Matlak
z-ca Dyrektora: Wojciech Glądys
tel.: +48 (33) 81 11 035
fax: +48 (33) 81 11 035
e-mail: sekretariat@muzeum.bielsko.pl
strona www: muzeum.bielsko.pl
strona bip: mhbb.bip.gov.pl
 

Tradycje muzealne Bielska-Białej sięgają pierwszych lat XX wieku. W grudniu 1902 roku w Białej, miejscowi radni zadecydowali o utworzeniu Muzeum Miejskiego, które z przerwami działało w gmachu tamtejszego ratusza do 1939 roku. W Bielsku analogiczną decyzję podjęto w roku 1903, a zbiory ulokowano w budynku przy Rynku 9. Podczas II wojny światowej obie instytucje połączono, tworząc tzw. Muzeum Regionalne (Heimatmuseum) z siedzibą w dawnym domu cechowym sukienników w Białej przy pl. Wolności 7. W lutym 1945 roku większość zgromadzonych eksponatów uległa zniszczeniu bądź zaginęła. 

Muzeum podjęło ponownie działalność w salach Zamku Książąt Sułkowskich, najpierw jako placówka miejska, a od 1951 roku jako Muzeum Państwowe w Bielsku-Białej. W 1975 roku, po utworzeniu województwa bielskiego, awansowało do rangi Muzeum Okręgowego, w latach 2000–2013 funkcjonowało pod nazwą Muzeum w Bielsku-Białej, a obecnie działa jako Muzeum Historyczne w Bielsku-Białej. Instytucja podlega władzom samorządowym Województwa Śląskiego, jej główną siedzibą jest Zamek Książąt Sułkowskich, a oddziałami są: Stara Fabryka (do 2013 roku Muzeum Techniki i Włókiennictwa), Dom Tkacza oraz Fałatówka, ta ostatnia ulokowana w Bystrej.

Muzeum gromadzi eksponaty związane z dziejami i kulturą Bielska-Białej oraz regionu, prowadzi działalność wystawienniczą, naukowo-badawczą i wydawniczą, a także koncertową. Odbywają się tu cykle spotkań filmowych i poetyckich. Zajęcia edukacyjne obejmują zagadnienia z zakresu archeologii, historii i etnografii.

W minionej dekadzie przeprowadzono szereg znaczących inwestycji. W Zamku Książąt Sułkowskich, dzięki remontowi elewacji wewnętrznej i wykonaniu przeszklonego zadaszenia dziedzińca, uzyskano dodatkową przestrzeń dla działalności placówki (2012–2014). W Starej Fabryce odnowiono sale wystawowe i stworzono od podstaw wystawę historyczną Od włókiennictwa do małego fiata (2013–2015), poświęconą przemysłowym dziejom Bielska-Białej. Nowe ekspozycje zaaranżowano też w Fałatówce: Julian Fałat – malarz i kolekcjoner (2013) oraz Julian Fałat – z paletą przez życie (2015). Wystawę w Domu Tkacza Od sukna po jedwab – stroje ludowe ze zbiorów Muzeum w Bielsku-Białej uhonorowano nagrodą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Sybilla 2013”. Muzeum wielokrotnie było nagradzane i wyróżniane przez Marszałka Województwa Śląskiego w konkursie na Wydarzenie Muzealne Roku w obszarze wydawniczym, wystawienniczym, edukacji i konserwacji.